فيزيك بي‌فيزيك

کتاب فیزیک بی فیزیک را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن کتاب فیزیک بی فیزیک را به تمام علاقه‌مندان به علم فیزیک پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فیزیک بی فیزیک

مسأله بعد در ذرات بنيادی چگونه است؟

ما عادت كردهايم به اينكه فضا سه بعد دارد. البته در نسبيت بعد زمان را هم در نظر ميگيريم و ميگوييم فضا زمان چهار بعد دارد. و بعد چهارم بعد زمان است به اين معنا كه بعد زمان و مكان به هم وابسته هستند. اما وقتی به فيزيک زير اتمی وارد ميشويم، به دليل نياز به توضيح بعضي از پديده‌ها و براي فهم اينها فيزيكدان‌ها متوسل به نظريه‌هايی شده‌اند كه اين نظريه‌ها ديگر در چهار بعد فرمولبندی نميشوند. استوانه‌ای را در نظر بگيريد! اين استوانه سه بعدي است. حال فرض كنيد كه قطر استوانه ثابت بماند ولی طول اين استوانه خيلی دراز بشود. در اين صورت در مقابل يک چنين طولی، ديگر قطرش به نظر مي‌آيد. يا اينكه مثلاً يک سيگار را خيلي نازک بكنيم. در اين صورت درست است كه اين سيگار سه بعدی است اما آنقدر نازک است كه ما آن را مثل يک نخ و يک چيزي يک بعدي ميبينيم. حالا فرض كنيم كه مثلاً عالم ده بعدی است (چهار به علاوه شش)، آن شش بعد ديگر آنقدر نازک است كه ديده نميشود و ما فقط آن چهار بعد را ميبينيم يعنی سه به علاوه يک بعد را (طول، عرض، ارتفاع و زمان) را ميبينيم. اين آن تفكري است كه در اين نوع نظريه‌ها وارد ميشود؛ نظريه‌هايی كه به سبک «كالوتسا» و «كلاين» بعدهای فضا را فشرده ميكند و از آن چهار بعد باقی ميگذارد.